امروزه در دنیا احداث ساختمان و پروژههای عمرانی با سرعت زیادی در حال انجام است. استفاده از مصالح قدیمی و روشهای سنتی ساخت دیگر جوابگوی سرعت مورد نظر و نیازهای طراحی نمیباشد. از این رو استفاده از مصالح جدید و کارا امری اجتناب ناپذیر محسوب میشود. سمنت پلاست نسل جدیدی از سنگهای مصنوعی میباشد که متشكل از نوع خاصی از سنگدانه های طبیعی عمل آوری شده، رنگ های معدنی و مواد پلیمری که تحت تكنولوژی نانو، بافت مولكولی آنها تغییر شكل یافته )کریستاله شده( و دارای مقاومت بسیار بالایی میگردد. تكنولوژی تولید سنگ مصنوعی از سال 5993 در ایتالیا پدید آمد و در همان دهه اولین کارخانه تولید سنگ مصنوعی در این کشور شروع به فعالیت کرد.
ایده پدید آمدن سنگ مصنوعی از آنجا شكل گرفت که طراحان و آرشیتكت ها به منظور هر چه زیباتر کردن و چشم نوازتر کردن فضاها اعم از فضاهای درونی و بیرونی ساختمان ها و کفپوش ها و محوطه سازی های بیرونی نیاز به سنگهایی با فاکتورهای مورد نظر خویش را احساس میکردند به علاوه پیشرفت صنعت ساختمان و سلیقه های مختلف این نیاز را بیان میکرد که سنگهایی با طرحهای مختلف و فاکتورهای فیزیكی و مكانیكی، کیفیت بالا و قیمت مناسب باید در دسترس باشد. بدین ترتیب با رشد جمعیت جهان و متفاوت شدن سلیقه ها سنگهای طبیعی پاسخگوی این نیاز انسانی و سلیقه ای نبودند.
لذا ترکیبات مواد برای ساخت سیمای جدید با زیبایی خاص و نمای یكدست و بدون تغییر در رنگ و طرح به کار گرفته شد. اگر چه مواد اولیه تولید سنگ های مصنوعی از اجزای سنگهای طبیعی تهیه میشود ولی امكان تغییر رنگ و طرح مورد نظر با افزودن رنگدانه ها و به کار بردن جنسهای مختلف در سنگ های مصنوعی وجود دارد.
از خصوصیات سمنت پلاست می توان به مقاومت بالا، نفوذ رطوبت پایین، مقاومت فشاری و خمشی و کششی ایده آل،فرسایش کمتر و وزن پایین تر اشاره کرد. ایران یكی از بزرگترین تولید کنندگان سنگ های ساختمانی و تزئینی در جهان می باشد.
تولید سنگهای ساختمانی از مرحله استخراج از معدن تا مراحل مختلف برش و آماده سازی در سنگ بری ها، دارای ضایعاتی هستند که از آنها میتوان در تولید محصولات مختلف استفاده کرد. تولید سنك آنتیك از ضایعات سنگ تراورتن یكی از روشهای استفاده از ضایعات سنگ میباشد.
ازمزایای سنگ های مصنوعی )سنگ های آنتیک( - مقاومت بالای محصول در شرایط سخت جوی، ماندگاری بالای رنگ، قدرت چسبندگی بیشتر با مصالح ساختمانی نصب آسانتر
)چسب( و مشابه سنگهای طبیعی، زیبایی بیشتر و قابلیت انتخاب رنگ، امكان نصب در مناطق کویری و سردسیر، عدم ایجاد ترک در مقابل انبساط و انقباض، شستشوی آسان و عدم نفوذ رطوبت، وزن کمتر نسبت به سنگ های طبیعی، قابلیت برش کاری و سوراخ کردن، دارای قابلیت خود پاک شوندگی و عدم تیرگی در بافت داخلی سنگ.
ویژگی های سنگ مصنوعی
* تنوع در رنگ با قابلیت اجرای طرح های مختلف و دلخواه.
* عدم محدودیت در ابعاد تولیدی.
* قابلیت چسبندگی بیشتر با مصالح سیمانی.
* مقاومت در مقابل یخبندان تا 93 درجه سانتی گراد زیر صفر.
* استحكام و انسجام بالا.
مراحل تولید سنگ مصنوعی
** تهیه مواد اولیه و مخلوط کردن آن ها با نسبت مناسب.
** وارد شدن خوراک با فرمولاسیون مورد نظر به کارخانه.
** استفاده از فشار خلا برای فشرده شدن مخلوط مواد اولیه و رزین و تهیه بلوک های اولیه.
** برش دادن بلوک های اولیه به بلوک های نازکتر.
** سمباده زدن و صیقل کاری کردن.
** پولیش برای ایجاد سطح صاف و براق در سنگ.
** نقش زدن برای ایجاد طرح و رنگ در روی سنگ.
** برش دقیق بلوک ها برای تعیین دقیق ابعاد مورد نظر و تهیه محصول نهایی.
تولید ضایعات سنگی در ایران -در ایران بیشترین ضایعات سنگ مربوط به سنگ گرانیت است و ضریب کوپدهی در معادن سنگ گرانیت حدود 83 درصد است، علت این امر روش استخراج معادن گرانیت در کشور است که فاصله زیادی با استانداردهای جهانی دارد. در معادن سنگ نرم از جمله تراورتن با توجه به استفاده از روشهای مكانیزه، مقدار ضایعات کمتر میباشد و ضریب کوپدهی حدود 73 درصد است.
در گذشته ضایعات سنگ تراورتن در معادن دپو میشدند ولی هم اکنون با افزایش قیمت سنگ، فرآوری این ضایعات از نظر اقتصادی توجیه پذیر شدهاست.
در کشور ایران 93 درصد ضایعات مواد نرم جهت تولید پلاک مورد استفاده قرار میگیرد و از مواد باطله برای تولید سنگهای آنتیك استفاده میگردد.
بخشی از ضایعات سنگ معمولاً هنگام استخراج معادن تراورتن ایجاد میشود به ویژه در مواقعی که سنگ دارای کیلواژ، درزه و شكافهای نزدیك به هم باشد. حدود 23 درصد سنگ استخراج شده به صورت سنگ لاشه و ضایعات محسوب میشود. این مواد به عنوان محصولات جانبی معدن به حساب میآیند.
5 3 . عوامل مهم در تولید ضایعات و باطله سنگ -
. شكاف های مهم در کوب وارده به کارخانجات، که موقع برش توسط قله بر باعث ایجاد ضایعات و از استحكام معمول محصول نیز میکاهند.
. حمل و نقل نامناسب که غالباً باعث ایجاد شكستگی در لبه ها، ترک ها و یا خراش در سطح ساب خورده می شود و ایجاد ضایعات می کند.
. برش توسط دستگاه بلوک بر .
. برش توسط اره های چند تیغه ای.
. عملیات چكش خواری.
. وجود گسله ها و درزها در سنگ.
. عدم امتداد لایه ها به موازات راستای چین خوردگی سنگ.
. سنگهای واقع در نواحی شكسته.
. عدم استخراج در جهت عكس شیب طبقات.
. ضربه انفجار در معادنی که بروش انفجاری استخراج مینمایند، سبب تولید درزه به میزان زیادی میشود که در زمان برش یا صیقل منجر به پلاک و ایجاد ضایعات میگردد.
برش سنگ توسط سیم برش
مدیریت ضایعات - حجم عظیم ضایعات علاوه بر مشكلات محیط زیستی به لحاظ جمع آوری، بارگیری و باربری آنها تا محل دپو هزینه های سنگین را نیز بر صاحبان این صنعت تحمیل میکند. علاوه بر موارد فوق تولید ضایعات و دپو آنها معمولاً همراه با معضلات اجتماعی نیز خواهدبود و بهترین راه حل برای غلبه بر موارد فوق انجام یك مدیریت منسجم بر صنعت سنگ است.
مدیریت معدنكاری و فرآوری سنگ ساختمانی دو موضوع بازدهی فرآیندها و اثرات محیط زیستی این صنعت را شامل میشود. مدیریت زیست محیطی باطله و زایدات جامد کارخانجات سنگبری می تواند شامل به حداقل رساندن میزان زایدات تولیده شده بازیافت و استفاده مجدد ،جمع آوری وضع کنترل شده ، کنترل مكانهای دفع و مواردی از این قبیل باشد تأثیرات منفی زیست محیطی و آلودگی حاصل از آنها به حداقل برسد از جنبه محیط زیستی سه فرآیند میزان مصرف انرژی، مدیریت ضایعات و آلودگیهای محیط زیستی در درجه اول اهمیت قرار دارند.
به عبارت دیگر، مؤثرترین راه برای مقابله و کاهش اثرات منفی این صنعت بر محیط زیست، سیاستگذاری و مدیریت ضایعات سنگ است که باید به صورت اصولی انجام گیرد. مدیریت کردن ضایعات سنگ مهمترین روش برای مقابله با اثرات منفی این صنعت بر محیط زیست میباشد. این مدیریت در سه بخش کاهش تولید، بازیافت و استفاده مجدد، دفع سازگار با محیط زیست ضایعات صورت میگیرد.
بازیافت
بازیافت، انجام فرآیند مجدد بر روی مصالح احیا شده و تبدیل آن به مصالح جدید و قابل استفاده میباشد. با افزایش جمعیت شهرها و مهاجرت روستائیان به شهرها و نیاز آنها به مسكن میلیونها تن نخاله تولید میشود. درواقع، حجم بالای تولید پسماندهای ساختمانی در بخش های مسكونی و غیر مسكونی از یك سو و از طرف دیگر حجم بالای مصرف بتن به عنوان پر مصرف ترین محصول ساختمانی در حالی که هر روز ابعاد و تعداد پروژه های عمرانی به خصوص در کشورهای در حال توسعه در حال گسترش میباشد، بدیهی است که انجام فرآیند بازیافت این پسماند تا چه حد میتواند در حفظ منابع موجود که بعضاً غیر قابل تجدید میباشند و نیز حفظ محیط زیست از ورود این حجم پسماندهای ساختمانی، لازم و ضروری میباشد. کارشناسان عقیده دارند تا 83 درصد قابل بازیافت میباشد. جلوگیری از آلودگی محیط )آب، خاک، سنگ(، بازیافت مصالح قابل مصرف، هدایت صحیح مواد زائد به محلهای دفن و نهایتاً زیبا سازی اهداف عمده تعیین تكلیف نخاله های ساختمانی میباشد.
با توجه به اهمیت مبحث بازیافت بر محیط زیست، اقتصاد و جایگاه جهانی آن، لازم به نظر میرسد این امر با توجه به وسعت، قوانین، حمایتهای دولتی در بخشهای خصوصی و مراکز علمی مورد توجه قرار گیرد. تأمین منابع مالی پروژه های عمرانی مستقیماً بر دوش مردم نبوده و توسط سرمایه گذاران خصوصی و دولت تأمین میگردد. لذا میتوان در یك برنامه ریزی مدون عملیاتی گردیده
و باعث ایجاد درآمدهای اقتصادی پس از بهره برداری و نیز مدیریت مناسب پسماندها و حفظ محیط زیست گردد. بدون شك در این برهه انجام کارهای پژوهشی از سوی مراکز علمی چون دانشگاه ها و پارکهای فن آوری و ... برای عینیت بخشی این امر از اهمیت ویژهای برخوردار است.
همچنین لازم است با بررسی و ایجاد مراکز جمع آوری پسماندهای ساختمانی در هر شهر و یا مراکز استان ها و ایجاد سیستم های حمل و مكانیزه های جداسازی در مبدأ و یا در محل جمع آوری گامی مؤثر در این عرصه به سوی عملیاتی کردن مبحث برداشته شود.
همچنین تدوین قوانین جهت جداسازی و تحویل توسط تولیدکننده نخاله و یا استفاده اجباری از پیمانكاران تخریب تخصصی با دانش و تجهیزات لازم میتواند تا حدود زیادی راهگشا باشد. غیر از هزینه دفع، چند دلیل دیگر نیز برای افزایش توجه به بحث بازیافت نخاله های ساختمانی وجود دارد. کاهش قابلیت استفاده از منابع با کیفیت بالا برای ساختن مصالح ساختمانی از جمله مهمترین دلایل میباشد.
در بسیاری از موارد، منابع مصالح بكر و دست نخورده فاصله زیادی از محل اجرای پروژه ها دارد. و هزینه های حمل و نقل پیمانكاران را مجاز میکند تا در جستجوی یك منبع جایگزین محلی )در دسترس(باشند. مثلاً مصالح سنگی سنگ لاشه به وجود آمده است می تواند یك منبع مناسب و کافی برای بستر جاده و خاکریزی باشد.
فایده دیگر استفاده از اینگونه مصالح سنگی آن است که ارزش مصالح سنگی به دست آمده از سنگهای دست نخورده بیشتر از آن است که این چنین کاربردهایی کم اهمیتی مثل خاکریزی داشته باشد. در اینگونه موارد استفاده از مصالح سنگی تخریب شده یك جایگزین ارزان و مناسب میباشد.
یكی از بهینه ترین برنامه ها در مدیریت دورریزهای ساختمانی بازیافت آنها است و به لحاظ صرفه جوئیها و اقتصادی و فواید محیط زیست مورد توجه قرار گرفته است.
با توجه به محدودیت منابع طبیعی و حفظ سرمایه های ملی برای نسل های آینده و هم-چنین حفظ محیط زیست، مدیریت دورریزهای ساختمانی اهمیت و ضرورت دارد. زیرا با داشتن مدیریت صحیح و برنامه کارامد و کاهش حجم دورریزهای ساختمانی نه تنها از هدر رفتن منابع طبیعی و سرمایه های ملی جلوگیری میشود بلكه هزینه های اضافی و جانبی نیز کمتر شده و به لحاظ اقتصادی سودمند است.
انباشت باطله های حاصل از استخراج مواد معدنی و یا مواد باطله تولیدی حاصل از کارخانه های فرآوری در محیط سبب اشغال فضای زیادی میشود و بدتر آنكه با گذشت زمان و قرار گرفتن در معرض هوا پیامدهای ناگوار زیست محیطی را نیز به همراه خواهدداشت لذا استفاده مجدد از این مواد و به کارگیری آنها در صنایع دیگر کاری است که توامان دو مزیت مهم را به دنبال دارد.
اول آنكه به پاکیزگی محیط زیست کمك میکند و دوم آنكه از مواد زائد برای تولید محصولات مفید استفاده شده است.
بازیافت مواد، بار محیط زیستی و مشكل ضایعات را کاهش میدهد. به هرحال نیاز به بالا بردن کارایی مواد، باعث شده تا عمل بازیافت مواد دشوارتر گردد. ضایعات معدنی را میتوان به عنوان مواد باقی مانده، باطله ها و یا مواد بیارزشی که بعد از استخراج و فرآوری مواد برای تولید محصول با ارزش به وجود میآیند در نظر گرفت.
این باطله ها را به چهار گروه تقسیم میکنیم.
* باطله هایی که با کمترین میزان فرآوری امكان استفاده از آنها به عنوان مورد استفاده در ساخت و ساز وجود دارد، مانند باطله های با حجم زیاد از کانیهای صنعتی، در این مورد بازار مصرف در فاصله کمی از معدن قرار دارد ولی مقدار زیادی از باطله بایستی جابجا شود.
* باطله هایی که به مقدار کمی فرآوری نیاز دارند تا بتوان محصول با ارزشی تولید کرد. به عنوان مثال حذف ناخالصی-های آهن از باطله های کوارتز و تولید ماسه سیلیسی، مقدار زیادی باطله بایستی عمل آوری شود و در نهایت مقدار کمی باطله مجدداً تولید میشود. بازار مصرف آن بزرگتر و گاهی بین المللی است.
* باطله هایی که حاوی مقادیر کمی از مواد با ارزش هستند و به فرآوری بیشتر و گاهی پیچیدهتری نیاز دارند، عیب این مواد این است که حجم زیادی باطله مجدداً تولید و هزینه سرمایه گذاری نیز بالاست. در این مورد بازار مصرف معمولاً بین المللی است.
باطله هایی که حاوی مقادیر خیلی کمتری از مواد با ارزش )فلزات( هستند و سایر مواد گروه 0 در مورد آنها نیز صادق است.
بازیافت فایده های مهمی برای محیط زیست دارد که عبارتنداز: -
* صرفه جویی در مصرف منابع طبیعی.
* صرفه جویی در مصرف انرژی.
* نیاز به فضای کمتر برای دفن زباله.
* صرفه جویی در مصرف مواد اولیه.
* کاهش ورود مواد آلاینده به محیط زیست .
* جلوگیری از اتلاف سرمایه های ملی.
* گامی سبز در جهت توسعه پایدار.
* گامی حیاتی برای حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست.
* کاهش پسماندهای نهایی و آلودگی محیط زیست.
* ایجاد اشتغال.
* منافع اقتصادی)منابع مالی اولیه در بخشهای تحقیقات و بازیافت توسط منابع دولتی و یا شهرداریها باید تأمین شود.(
مهمترین عوامل توجیه اقتصادی بازیافت نخاله های ساختمانی عبارتستاز:
* هزینه زیاد مصالح اولیه
* هزینه حمل نخاله از محل تولید به مكان دفع
* هزینه دفن نخاله
از دیدگاه بازیافت، بیشتر مصالح استفاده مجدد شده و منابع کمتری مصرف می شوند. در عملیات بازیافت، میزان منابع و تجهیزات سرمایه ای می توانند از سلسله مراتب زیر تبعیت کنند:
* بازیافت در کارگاه ساختمانی )برای کاهش حمل و نقل(
* بازیافت در یك ایستگاه مرکزی
* بازیافت در یك واحد دور دست
جنبه های زیست محیطی در کارخانجات سنگ بری
در کارخانجات سنگ بری ابتدا سنگ خام معدن توسط دستگاه قله بر به قطعات کوچك تر سنگ بریده می شود. در مراحل بعدی این قطعات سنگی از نظر طولی و عرضی برش یافته و سپس توسط دستگاه ساب، سابیده شده و دارای سطح صاف می شوند.جنبه های زیست محیطی در طی این فرآیند شامل موارد زیر است:-5 مصرف آب: در کلیه مراحل برش و ساب آب مصرف می شود، هدف از به کار بردن آب تسهیل برش، خنك سازی حرارت ایجاد شده در اثر اصطكاک و ممانعت از ایجاد گرد و غبار در طی عمل برش و سابیدن است. آب های مصرف شده پس از استفاده در فرآیند به عنوان پساب جمع آوری و وارد حوض ته نشینی می شوند.-2 تولیدات زائد )پسماندهای جامد(: عمل برش در مراحل مختلف منجر به ایجاد زائدات قابل توجهی می شود. قاعدتاً سنگ خام معدنی دارای قسمت های زائد زیادی است که قابل استفاده نبوده و باید بریده شوند. همچنین برش طولی وعرضی نیز ایجاد زائدات می نماید که نهایتاً بایستی جمع آوری و دفع شوند. قسمت دیگر زائدات مربوط به محصولات آماده فروش است که در اثر ضربه یا افتادن شكسته شده و ممكن است قابلیت استفاده خود را از دست بدهند.
لجن: عملیات برش در مراحل مختلف و عملیات ساب باعث ایجاد ذرات ریزی می شود که وارد جریان آب شده و نهایتاً در حوضچه ته نشینی وارد می شوند. در حوضچه )های( ته نشینی که اغلب به صورت سری استفاده می شوند عملیات ته نشینی ثقلی انجام می شود. جریان زلال شده بالایی مورد استفاده مجدد قرار می گیرد و لجن ته نشین شده در پریودهای زمانی مختلف تخلیه شده و پس از خارج شدن آب و خشك شدن همراه با سایر پسماندها دفع می شود.
ایجاد گرد و غبار: در صنایع فاقد دستگاه قله سنگ های ورودی به صورت از قبل برش یافته و معمولاً به شكل قطعات بزرگ خریداری شده و پس از تبدیل به قطعات کوچك تر به فروش می رسد. به عبارتی صنعت مورد نظر بیشتر یك سنگ فروشی است که سنگ های مورد نظر را پس از تبدیل به اندازه های مورد نظر مشتری عرضه می نماید.
روشهای بهبود وضعیت بازیافت در صنعت سنگ -.5 استفاده از تجارب واحد های فرآوری سنگ های پیشرو در مدیریت بهینه باطله.
توسعه واحدهای سنگ کوبی به منظور بازیافت بیشتر ضایعات سنگبریها و افزایش مصرف باطله برای مقاصد سودمند با حمایت شهرداری از بخش خصوصی.
تشویق واحدهای سنگ کوبی جهت استفاده از باطله های واحدهای فرآوری به عنوان مواد اولیه به جای استفاده از خرده سنگها و باطله های معادن.
ارائه آموزشهای لازم به واحدهای فرآوری سنگ جهت تفكیك و نگهداری جداگانه انواع ضایعات سنگبری و پرهیز از اختلاط آنها با لجن و همچنین با یكدیگر جهت تسهیل استفاده مجدد توسط کارخانه های سنگ.
.1 جایگزینی استفاده از باطله ها در تولید شن و ماسه به جای استفاده از معادن شن و ماسه.
.9 کاهش باطله های سنگبری از طریق :
اصلاح شیوه برش در معدن سنگ ، بریدن با سنگ بر و به صورت قالبی و مكعبی.
اصلاح شیوه برش در کارخانه با بهره مندی از دستگاه های برش پیشرفته و شیوه های نوین برش.
آموزش به کارگیری کارگران ماهر و آشنا به روشهای جدید.
. بزرگ ترین مصرف کنندگان سنگ های فرآوری شده از ضایعات -
شهرداریها و ارگانهای که فعالیت های عمرانی دارند، بزرگ ترین مصرف کنندگان سنگهای فرآوری شده کشور هستند و در صورتی که شهرداریها میزان مصرف سنگهای فرآوری شده را افزایش دهند، بخش خصوصی نیز در ایجاد واحدهای کانه آرایی سیار فعال تر خواهد شد و با سرمایه گذاری در این زمینه اقدام به فرآوری ضایعات سنگ خواهدکرد. تنها واحد کانه آرایی در ایران در کنار معدن سنگ سیرجان قرار دارد. اولین کارخانه تولید سنگهای مصنوعی در خوی با استفاده از ضایعات سنگهای طبیعی روزانه 523 متر مربع سنگ مصنوعی که مقاومت آنها 8 برابر سنگ های طبیعی است را تولید میکند. با توجه به اینكه استاندارد جهانی برای میزان ماده معدنی استخراج شده از هر تن سنگ در حدود 913 کیلوگرم است. در ایران این میزان در حدود 013
کیلوگرم است.
برای دفع ضایعات همواره نکات ذیل باید مد نظر باشد: -
سهولت انجام عملیات دفع ضایعات.
هزینه عملیات دفع ضایعات با توجه به واحد حجم سنگ تولیدی.
موقعیت محلی که برای دفع ضایعات در نظر گرفته شده است.
سرعت پر شدن محل دفع ضایعات.
نصب تابلوی محل دپوی ضایعات.
فاصله انبار ضایعات از محل کار از بابت جلوگیری از آلودگی زیست محیطی.
تفكیك انبار ضایعات از انبار مواد معدنی.
احداث کارخانه بازیافت ضایعات در جوار دپوی ضایعات از نظر اصول فنی و مهندسی و توجیه اقتصادی.
اماکن ریختن مواد باطله بایستی در پروژه ها مشخص گردند.
نتیجه گیری و پیشنهادات: -
در حال حاضر مهمترین جنبه زیستمحیطی مرتبط با دفع نخاله های ساختمانی و زائدات سنگ بری میتواند از بین رفتن پوشش گیاهی طبیعی در محلهای دفع تغییر توپوگرافی محل، آلودگی آبهای زیر زمینی و مهمتر از همه بحث چشم انداز و - جنبه های زیست شناختی میباشد. دفع نامناسب زائدات حاصل از ضایعات سنگ بری میتواند تأثیرات زیست محیطی مربوط به خود را به دنبال داشته باشد، مدیریت صحیح زیست محیطی پسماندها و زائدات شامل به حداقل رساندن زائدات، بازیافت، واگردانی، جمع آوری و دفع کنترل شده، کنترل مكانهای دفع و مواردی از این قبیل باشد تا اثرات منفی زیست محیطی حاصل از آنها و آلودگی محیط زیست به حداقل برسد. نظر به فراوانی کارخانجات سنگبری در کشور و کاربرد گسترده سنگهای ساختمانی لازم است وضعیت مواد زائد حاصل از این واحدهای صنعتی تحت مدیریت صحیح قرار گیرد. به منظور بهبود وضعیت موجود پیشنهادات زیر میتواند مد نظر برنامه ریزان و مدیران مربوطه قرار گیرد:
مدیریت بهینه مكان های دفع با تفكیك دفع و دفع جداگانه باطله های سنگبری، نخاله های ساختمانی و سایر مواد به صورت بلوک بندی شده
نصب تابلوهای هشدار دهنده و راهنمائی کننده در مكان های دفع.
اجرای محكم قانون پیشگیری از دفع غیر مجاز در خارج از مكانهای تعیین شده با بكارگیری مأموران مربوطه ارائه آموزش های لازم به پیمانكاران بخش خصوصی جهت دفع بهینه زائدات جامد سنگبری ها بازیافت باطله های سنگبری به عنوان بهترین راهكار مدیریت صحیح باطله ها اصلاح شیوۀ برش، نحوه استخراج و برش در معدن جهت کاهش میزان تولید باطله
صاحبان صنایع سنگبری جهت تفكیك و نگهداری جداگانه انواع زائدات سنگبری و پرهیز از اختلاط آنها با لجن و هم- چنین با یكدیگر جهت تسهیل استفاده مجدد توسط کارخانه های سنگ کوبی تشویق شود.
حریم محل های دفع به دور از جاده ها و زیستگاه های انسانی باشد، حداقل 533 متر از جاده در نظر گرفته شود.
حاشیه مشرف به جاده مكان های دفع درخت کاری شود تا جنبه های زیست شناختی حفظ شود.
از زائدات سنگ بری ها در کارخانجات سنگ کوبی به منظور تهیه پودر سنگ، موزاییک، خاک سنگ، سنگ نمره موزاییك، شن و ماسه و سنگ مصنوعی استفاده شود.
دستگاه های پر توان در جهت کمك به تشكیل بازیافت زائدات سنگ بریها همكاری کنند.
موانع موجود در راه بازیافت نخاله های ساختمانی:
مهم ترین مانع برای افزایش بازیافت تغییرپذیری منابع بازیافت کننده ها می باشد. تغییرپذیری این نخاله ها به عوامل زیر بستگی دارد:
ترکیب گوناگون نخاله ها.
گستردگی فعالیت های ساخت و ترکیب.
وجود قوانین گوناگون مدیریت نخاله های حاصل از ساخت و تخریب.
دامنه گزینه های مربوط به دفع، شامل شیوع غیر مجاز دفع.
